کد مطلب:211013
شنبه 1 فروردين 1394
آمار بازدید:116
مصنفین علوم مختلف مکتب جعفری
چنانچه بیان شد غیر از تفسیر و توحید و فقه علوم دیگری از راه حدیث به منظور تحكیم مبانی توحید از امام صادق علیه السلام تعلیم شد و غیر از چهارصد فقیه مصنف متقی كه اصول اربعمائة را از فتاوی امام ششم اقتباس و تألیف نمودند در این علوم مختلف هم بنا بر شم علمی خود تألیف و تصنیف كردند
[ صفحه 103]
تا آنجا كه ما می شناسیم اسامی آنها را كه در این فنون تبحر و تخصص داشته و حلقه ابتكار و تفوق و تقدم را در دست داشته به نظر خوانندگان می رسانیم.
مؤلفین مخصوص علوم مدرسه جعفری كه جنبه تخصصی داشته عبارتند از:
1- ابان بن تغلب ربعی ابوسعید كوفی متوفی 141 مؤلف كتاب «معانی القرآن» كتاب «القراآت» الاصول علی مذهب الشعیه [1] .
2- علی بن یقطین متوفی 184 مؤلف كتاب ماسئل عنه الامام الصادق علیه السلام من امور الملاحم [2] .
3- ابوحمزه ثابت بن صفیه ثمالی متوفی 150 مؤلف كتاب در تفسیر كه از شاگردان ملازم امام محمد باقر و از اصحاب امام صادق علیه السلام بوده. [3] .
4- ابوبصیریحی بن قاسم متوفی سال 150 از شاگردان امام محمد باقر و اصحاب امام صادق علیه السلام بود و تفسیری در قرآن از امام صادق نقل كرده و ابن ندیم ذكر نموده است.
5- علی بن حمزه ابی الحسن كوفی بطائنی از شاگردان امام صادق است كتابی جامع ابواب فقه نوشته كه نجاشی در فهرست خود نام برده است.
6- اسماعیل بن ابی خالد محمد بن مهاجر كتابی مبوب در قضاء نوشته كه شیخ طوسی نقل كرده است.
7- مفضل بن عمر كوفی است كه توحید مفضل منتسب به حضرت صادق از اوست و متن و ترجمه به معنی آن را در جلد اول به نظر خوانندگان رسانیدیم و همچنین كتاب اهلیلجه (هلیله) را كه در تشریح طب و دارو و غیره نقل كرده است.
8 - هشام بن حكم متوفی 185 - ابومحمد شیبانی كوفی از شاگردان امام صادق علیه السلام و امام موسی بن جعفر علیه السلام است كتابی به نام الامام - حدوث الاشیاء - الرد علی الزنادقه الاكف و غیره ابن ندیم در فهرست از او با 25 جلد كتاب دیگر نقل كرده است [4] .
9 - محمد بن نعمان - ابوجعفر احول معروف به «مؤمن الطاق» كه از اصحاب ملازم امام صادق علیه السلام و از متكلمین حادق در فن خود می باشد كتبی به نام الامامه - المعرفه - الرد
[ صفحه 104]
علی المعتزله كتاب فی طلحة و الزبیر [5] در كتب فهرست ثبت شده است.
10- جابر بن حیان كه در علوم ریاضی و طبیعی و كیمیا «فیزیك و شیمی و مكانیك» احادیثی نقل كرده كه در همین كتاب شرح حال او را خواهید خواند.
این ده نفر در فن خود تبرز و تخصصی داشته و كتبی متعدد در فنون مختلف به نقل امام صادق علیه السلام به رسم حدیث نقل كرده اند و این اشخاص غیر از فقها و محدثین و مفسرین می باشند كه در آن رشته ها نقل حدیث نموده.
[1] به نقل ابن نديم ص 308.
[2] النفس المصدور به نقل الامام الصادق و المذاهب الاربعه.
[3] كشف الظنون ص 444 ج 2 فهرست ابن نديم ص 50.
[4] فهرست ابن نديم ص 250.
[5] فهرست ابن نديم.